GROOT-BIJGAARDEN - De Standaard pakte deze week uit met haar Ziekenhuisrapport. Daarin legt journaliste Maxie Eckert 56 ziekenhuizen – in totaal meer dan 100 campussen – op de onderzoekstafel. Ze nam de inspectieverslagen van de Zorginspectie onder de loep en beoordeelde de Vlaamse ziekenhuizen op 54 criteria.
Het resultaat is een fraai stukje WOB- en datajournalistiek. Op de website van De Standaard staat een kaartje van Vlaanderen waarop lezers hun eigen ziekenhuis (of eender welk ander ziekenhuis in Vlaanderen) kunnen aanklikken. Van daaruit kunnen ze doorklikken naar het dossier, waar naast een foto, het adres en een link naar de website van het ziekenhuis in kwestie uittreksels van het inspectieverslag te vinden zijn. Verder staan er de criteria opgesomd waaraan alle ziekenhuizen werden getoetst, en dat in vier categorieën: spoed, hygiëne, kinderen en tarieven. Tot slot is er ook plaats voorzien voor een reactie van het ziekenhuis. Het geheel brengt de informatie op een gestructureerde manier met interessante scoops. En het oogt nog mooi ook.
Inspectieverslagen opvragen
“Uit reacties op een eerder artikel over de reputaties van ziekenhuizen merkten we dat er bij de burger een grote vraag naar informatie over ziekenhuizen is”, vertelt Eckert. “Omdat je als burger nergens terecht kan voor die informatie, besloten wij met onze krant de informatie op te vragen die wel beschikbaar was.” Eckert was in totaal meer dan een maand aan het project bezig. De eerste fase bestond uit het opvragen van en wegwijs raken in de inspectieverslagen, de tweede uit het opstellen van te toetsen criteria. Pas daarna werden getuigenissen gezocht, ziekenhuizen bezocht en artikels op papier gezet.
“We hebben er heel doelbewust voor gekozen om te vertrekken van de inspectieverslagen omdat we op die manier zaken hard konden maken. Dat er een tekort is aan spoedartsen is al lang geweten, maar veel meer konden we daar niet over zeggen. Ziekenhuizen en artsen staan nu eenmaal niet te springen om open over zulke zaken te communiceren. Aan de hand van de inspectieverslagen kunnen we nu tenminste nagaan wat de implicaties van zulke problemen zijn.” Wat blijkt? In een kwart van de ziekenhuizen lopen patiënten echt gevaar naar aanleiding van dat tekort aan spoedartsen. Ook wat ziekenhuishygiëne betreft, hebben de verslagen meer duidelijkheid geschapen.
Eckert verkreeg de verslagen zonder al te veel problemen. Wel wees men er bij de Zorginspectie op dat de verslagen in de eerste plaats werkinstrumenten zijn, gericht op het aanduiden van pijnpunten in de ziekenhuizen. Ze zijn dus niet specifiek geschreven voor het grote publiek. Dat de ziekenhuizen daardoor overwegend op een negatieve manier naar buiten komen, gaat Eckert tegen door hen de kans te geven om een reactie te formuleren. “Als je informatie linkt aan een bepaald ziekenhuis, kan je niet anders dan ook de reactie van dat ziekenhuis mee op te nemen. Die reacties zijn voor ons als krant misschien niet controleerbaar, maar ziekenhuizen moeten wel de kans krijgen om ze te formuleren. Bovendien kan het ook wel belangrijke informatie zijn voor de lezer.”
Uniek
Wat het Ziekenhuisrapport uniek maakt, is dat het de papieren krant en de e-krant heel slim inzet op een manier die de sterktes van beide platformen maximaal benut. Op de website van De Standaard kunnen gebruikers aan de hand van een kaartje heel lokaal gaan kijken naar de gegevens van het ziekenhuis in hun buurt. Bovendien kunnen ze van alle ziekenhuizen het volledige rapport downloaden. Zo’n doorgedreven specificiteit is niet mogelijk in de papieren krant. Daar zette Eckert dan ook in op duiding door dagelijks aan de hand van een uitgebreid artikel in te zoomen op prikkelende tendensen die uit de gegevens tevoorschijn komen. Er werden ook getuigenissen van patiënten en reacties van ziekenhuizen in opgenomen. Elke dag ging het artikel in kwestie over een van de vier categorieën in dewelke de 54 toetsingscriteria werden opgedeeld: spoed, hygiëne, kinderen en tarieven. Daardoor bleef de link tussen de papieren en de elektronische krant gewaarborgd.
Het model was een groot succes. Eckert: “Het heeft echt goed gewerkt. Online heeft het dossier 222.000 clicks gegenereerd, veel meer dan gehoopt en verwacht. Maar het kost natuurlijk ontzettend veel tijd. Het is niet evident om een redacteur gedurende weken aan een project te laten werken waardoor die al die tijd niet beschikbaar is voor andere dingen. Ik ben heel blij dat we het hebben kunnen doen.”
Auteur: Rafael Njotea
