2013-03-01

De Belgische militairen in Mali dreigen beschoten te worden met Belgische wapens en munitie, die in handen zijn gevallen van de islamistische opstandelingen. De wapens zijn afkomstig uit Libië, maar werden geleverd door vroegere Belgische regeringen, blijkt uit materieel bewijs en archiefonderzoek. Sinds de Libische revolutie worden ze verspreid in de Arabische wereld.

Damien Spleeters verdiepte zich in de wapenhandel in Afrika. De stroom van rebellen en wapens die Mali vanuit Libië overspoelde, wordt vaak beschouwd als die ene druppel te veel die Mali in de chaos stortte, een verklaring die zo vanzelfsprekend is dat bewijzen niet nodig zijn. Toch moest het verband tussen beide landen nog gedocumenteerd worden. Dat gebeurde onlangs, wellicht onbewust, toen een fotograaf van Reuters een beeld maakte dat netjes past in deze complexe puzzel. En de druppel die de emmer deed overlopen, is een wapen dat in België gemaakt werd.

--

Eerder al ging Spleeters op zoek naar de overheidsdocumenten die de Belgische wapenverkoop aan Libië in de cruciale periode 1975-1979 documenteren. Wat was er gebeurd met de licenties voor wapens die vandaag de hele Sahel-regio, in het bijzonder Mali, mee destabiliseren? Vernietigd, zo ontdekte hij.

Documenten van het toenmalig voor wapenexport bevoegde ministerie van Economie bereikten nooit het Rijksarchief waar ze in principe openbaar toegankelijk zouden moeten zijn. In 1977 verklaarde een lid van het directoraat-generaal van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken, naar aanleiding van een briefing aan de Belgische ambassadeur in Libië, dat “Libië, op het vlak van wapenhandel, onze belangrijkste klant is geworden”. Vervolgens herinnerde hij eraan dat in augustus van datzelfde jaar, een contract ter waarde van 5 à 6 miljard oude Belgische franken werd ondertekend met een looptijd van twee tot drie jaar. “Bijna de helft van de omzet van FN Herstal en van Poudreries Réunies de Belgique (PRB) komt uit de verkoop aan Libië”, staat in het diplomatieke verslag dat terug te vinden is in de archieven van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Damien Spleeters

Damien Spleeters (1986) is freelancejournalist. Hij voert onderzoek naar het gebruik van Belgische wapens in moderne conflicten en naar Belgische wapenhandelaars.
€ 4,850 toegekend op 13/09/2012.
ID
FPD/2012/977
Labels

PRINT
'Munitie nodig voor je revolutie? In Libië ligt ‘een handig Belgisch arsenaal’' (De Morgen, 2 maart 2013)

ONLINE
Archieven Belgische wapenexport illegaal vernietigd (Apache.be, 31/01/2013)