In januari (2004, nvdr) zal het tien jaar geleden zijn dat het Zapatistisch Bevrijdingsleger (EZLN) in de Mexicaanse staat Chiapas de wapens opnam. De rebellen stelden zich een onwaarschijnlijke opdracht: ze verklaarden de oorlog aan het neoliberalisme. In feite ging het om een dringende vraag om erkenning en inspraak. Om respect voor de indiaanse rechten en cultuur en waarachtige democratie in een land waar sinds 1929 onafgebroken dezelfde partij aan de macht was. Met de snelheid van het internet wisten de indiaanse boeren wereldwijd sympathie te winnen. Wapens hebben ze nauwelijks maar de creatieve manier waarop hun legendarische leider subcomandante Marcos verzet in tijden van globalisering gestalte wist te geven, maakte hen tot de voorlopers van de andersglobalisten.
Vandaag is het stil geworden rond de zapatisten. Niet omdat hun vraag naar erkenning aan belang heeft ingeboet. In Chiapas woedt een vuile oorlog die elke vorm van inspraak in de kiem wil smoren. Eén van de conflicthaarden, waar vandaag de krachtmeting tussen het EZLN en de regering zich afspeelt, is Montes Azules, De Blauwe Bergen. Dat is een natuurreservaat in het Lacandonenwoud, bewoond door indiaanse gemeenschappen, waarvan een aantal zapatistische steunpunten. Een deel van die gemeenschappen worden nu met ontruiming bedreigd worden. Officieel wordt die actie gemotiveerd met een ecologisch discours. In werkelijkheid zijn er andere belangengroepen die uit het woud hun (economisch) voordeel willen halen. Hun agenda wordt echter doorkruist door het inheemse verzet.
De regering spaart intussen geld noch middelen om dat verzet te breken. Voor de zapatisten is het echter ook een kwestie van verzet tegen een ontwikkelingsmodel dat als enig mogelijke wordt opgedrongen, terwijl hun strijd een strijd is voor diversiteit. Zelf proberen ze die diversiteit vorm en kleur te geven in de autonome gemeenschappen, waar de indianen zich oefenen in zelfbestuur.
PRINT/ONLINE
De ongewenste indianen van Chiapas, Mexico, MO*, 3/07/2003.
