2014-02-13

In 2012 toonde IDFA, het grootste documentairefestival ter wereld, in zijn 25ste editie een divers assortiment uit Vlaanderen. “De sterke Vlaamse documentaireselectie op IDFA onderstreept nog maar eens het nieuwe elan waarin de Vlaamse documentairesector zich vandaag bevindt”, wist het VAF toen. Tijd voor een stand van zaken, die leest als een pleidooi voor een documentaire filmcultuur in Vlaanderen.

Sarah Vanagt was twee jaar na elkaar te gast op IDFA, in 2012 met The Wave (samen met Katrien Vermeire) en in 2013 met Dust Breeding. Begin 2014 bekoorde Griet Tecks documentaire Feel my Love het publiek van het Internationaal Filmfestival van Rotterdam en op de Berlinale ging onlangs N – The Madness of Reason, de nieuwe film van Peter Krüger in première.

In vijf artikels schetst Bjorn Gabriels de documentairecultuur in Vlaanderen. De reeks begint bij auteursdocumentaires met een historische inslag en rondt af door naar de (digitale) toekomst te kijken. Onderweg passeren kunstdocumentaires, reizende filmmakers en geëngageerde kenniszoekers. De artikels besteden aandacht aan verschillende facetten: het Vlaams Audiovisueel Fonds, productie en distributie, filmopleidingen, de rol van televisie, filmfestivals… maar vooral aan creatieve documentaires.

Deze films bevinden zich bij uitstek op het snijvlak van ethiek en esthetiek, vormen een vitaal onderdeel van de filmcultuur. Ze zijn speels en serieus, rigide en veelzijdig vormgegeven, prikkelend in expressie en inhoud. Een pleidooi voor een bruisende documentaire filmcultuur is niet anders te lezen dan een pleidooi voor een cinefiele cultuur en een engagement met de wereld.

Of zoals een korte montage uit de vaak eensluidende reacties van zowel ervaren als aanstormende filmmakers leert: filmen is de wereld een beetje willen veranderen, tonen wat niet makkelijk getoond wordt. Het is eigenzinnig en explorerend. Documentaire is een manier van leven, een ervaring, een gezindheid, een attitude…

De reeks ‘Documentaire filmcultuur in Vlaanderen’ bestaat uit:

  1. Pleidooi voor bouillabaisse
  2. De kunstdocumentaire als lakmoesproef
  3. Filmische wanderdrang
  4. Bezielde weetlust
  5. Een toekomst van enen en nullen?

Alle artikels, inclusief extra ‘Uitgelichte films’, zijn integraal te lezen op deze website en in deze pdf.

Bjorn Gabriels

Bjorn Gabriels is hoofdredacteur bij het Vlaamse filmmagazine Filmmagie.
Bjorn Gabriels