2002-09-18

Haast bij toeval komt Marleen Teugels in aanraking met het leed van zieke Balkanveteranen. Hun verhalen waren zo schokkend dat ze sinds het najaar van 1999 steeds dieper is afgedaald in de spelonken van die - voor haar - vreemde militaire wereld. Stilaan is zij erachter gekomen dat die klachten, duistere dossiers en gruwelijke feiten één groter verhaal vormen. Het gaat om de nietigheid van een mensenleven. Voor blinde doctrine, economische en politieke belangen moet alles wijken. Soldaten en burgers zijn even weinig relevant.

Marleen Teugels schreef in 2000 tal van artikelen over wantoestanden in het Belgische leger. Maar die ophefmakende stukken volstonden niet om het verhaal volledig te vertellen. Daar was een boek voor nodig, 'Met stille trom', en anderhalf jaar onderzoek. Marleen Teugels: „De zoektocht naar de mogelijke oorzaken van de kwalen van de blauwhelmen leidde naar de verschrikkelijke ervaringen van hun collega's in de Golf. De aanwijzingen dat toxische oorzaken mede aan de basis liggen van de ziekten van tienduizenden zieke Golfoorlogveteranen en Irakese burgers stapelen zich op. Toch weigert het Amerikaanse Department of Defense halstarrig die verbanden te onderzoeken. Het financiert hoofdzakelijk onderzoek door psychiaters. Een commissie in het Amerikaanse congres heeft daarom geadviseerd het onderzoek uit de handen van Defensie te nemen en het onder te brengen bij een onafhankelijk multidisciplinair onderzoeksteam bij een ander ministerie."

"Ook in de Balkan werden burgers en militairen ziek lang na de strijd is gevoerd en de camera's zijn verdwenen. Het leek mij de moeite te onderzoeken of tijdens de Balkanoorlogen mensen werden blootgesteld aan toxische vervuiling."

Heeft de enquête van het Belgische leger niet aangetoond dat het Balkansyndroom niet bestaat? „Deze enquête is op een zeer amateuristische wijze gebeurd", zegt Teugels. „Het onderzoek naar de Balkanziekten moet nog beginnen, bij voorkeur door onafhankelijke wetenschappers."

'Met stille trom' is het verhaal van een onderzoeksjournaliste die binnendringt in een gesloten mannenwereld. Aan de hand van persoonlijke getuigenissen, veldwerk, bronnenonderzoek en interviews beschrijft Marleen Teugels de allesvernietigende kracht van het militaire apparaat. Het is een overtuigend pleidooi tegen oorlog en voor conflictpreventie. Met een fractie van het defensiebudget kan men naast een Europese interventiemacht een Europees agentschap voor conflictpreventie oprichten naast het leger, een nationaal vredesinstituut. Dit is noodzakelijk. De technologische vooruitgang maakt oorlogvoering in een geïndustrialiseerde wereld alleen maar giftiger en vernietigender.

Marleen Teugels

Marleen Teugels (1959) is lector-onderzoekster en freelance journaliste.
€ 4.090,20 toegekend op 13/09/2000 en 9.915,73 op 30/11/2000.
ID
FPD/2000/029 en 038

Op woensdag 18 september 2002 wordt het boek voorgesteld in het federale parlement. Voorpublicatie: Knack

BOEK

Titel: Met Stille Trom
Subtitel: De naweeën van de nieuwe oorlog
Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar
Isbn : 90 388 7427 8
Paperback
Prijs: 19.95 euro
Aantal pagina's : 349 blz.

In september 2003 werd dit boek in het Frans vertaald:

Titel: Armes sales, guerre propre?
Isbn: 2-8040-1816-4. 
Wettelijk depot: d/2003/258/83
Prijs: 20 euros
Formaat: 23,5 cm x 15,5 cm.

PRINT

Artikels over het thema