2020-03-24

BRUSSEL - Moeders ten Laste is een podcast over de pensioenkloof tussen alleenstaande vrouwen en hun echtgenoot. Over waarom een hele generatie van alleenstaande vrouwen nu in financiële moeilijkheden terechtkomt. Veel mensen kennen iemand uit hun omgeving die zich in deze situatie bevindt. Een van de protagonisten uit deze driedelige reeks is de moeder van Wederik De Backer, die samen met Justine Vergotte de podcast maakte. "De uitdaging was duidelijk: hoe maak je iets, wat aansluit bij je persoonlijke leven, zonder zelf in het middelpunt te gaan staan?". 

"Ik wil geen geld van mijn kinderen aannemen nu. Dat doe je niet op mijn leeftijd. Als je met pensioen bent, is het de gewoonte dat je als moeder iets gééft aan je kinderen."

(Monique)

Dit is Monique, een vrouw van 67 jaar oud. Ze heeft vier kinderen en was met veel plezier huismoeder. Haar echtgenoot, een ambtenaar, bleef werken en maakte carrière. Maar Monique en haar man bleven niet samen. Ze scheidden, Monique ging opnieuw studeren en ging weer aan het werk. Sinds vorig jaar is ze met pensioen.

Haar man geniet van een pensioen van een goeie 2000 euro. Zij heeft het minder goed: zij moet het stellen met een pensioen van iets meer dan 800 euro. En daarmee is ze geen alleenstaand geval: één derde van de vrouwen heeft een pensioen van minder dan 750 euro. Doordat zij thuisbleven, terwijl hun man ging werken, of omdat ze meewerkend echtgenote was, in een tijd waarin dit minder goed geregeld was dan nu. 

De loon- en pensioenkloof komen vaak aan bod in de media. Nog vaker gaat het over cijfers, komma's en procenten. Maar hoe neem je deze getallen, en maak je het tot een ontroerend, herkenbaar en persoonlijk audioverhaal?

Tijdens een brainstorm op de redactie van het journalistiek collectief Sonderland, merkten we al snel op dat dit onderwerp ons bijzonder aangreep. We besloten om een podcastreeks te maken, met drie portretten van vrouwen, die een pensioen hebben dat flirt met het bestaansminimum. Wij wilden tonen welke impact dit heeft op het leven van alleenstaande vrouwen. Laten we zeggen dat we de problematiek van deze podcast goed kenden: onze moeders lijden hier zelf onder. De uitdaging voor deze reeks was duidelijk: hoe maak je iets, wat aansluit bij je persoonlijke leven, zonder zelf in het middelpunt te gaan staan? 

Monique is ook de moeder van Wederik, één van de makers van deze podcast. 

We gingen op zoek naar verschillende profielen van alleenstaande, gepensioneerde vrouwen, die allen onder deze lacune in de pensioenwetgeving lijden. De ex-vrouw van een zelfstandige, de ex-vrouw van een ambtenaar en de weduwe van een zelfstandige. 

We vroegen hun kinderen om hen te interviewen, omdat we ervan overtuigd waren dat dit voor betere, meer diepgravende gesprekken zou zorgen. 

"Ik ben altijd heel gelukkig geweest om zelf voor mijn kinderen te zorgen, heel gelukkig. Maar als mijn kinderen hetzelfde zouden doen als mij, dan verklaar ik hen zot. Ik zou hen smeken: geef je werk niet op. Zorg ervoor dat je opnieuw kan beginnen. Ik wil niet dat ze in de situatie belanden waar ik in beland ben. Dat is niet menswaardig."

(Monique)

Maar we wilden dat deze podcastreeks meer was dan louter één verhaal van één vrouw die malchance heeft gehad. Daarom schakelden we professor Ria Janvier in, zij is gespecialiseerd in pensioenrecht. Tevens is ze één van de vlotste professoren die we ooit hoorden. De dag van de opnames, vertelde ze dat ze één dag later op het podium stond voor haar eerste performance als stand-upcomedian. 

Met haar tussenkomsten wilden we duidelijk maken dat dit een groter maatschappelijk probleem is, waar een hele generatie vrouwen mee te kampen heeft. 

"Dit is het verhaal van een verloren generatie van vrouwen, die toen niet op hun strepen stonden, die ook niet wisten wat de gevolgen waren van hun keuzes. Die dachten: we beslissen met twee om ons gezin zo te organiseren, hij voelt zich daar goed bij, ik voel mij daar goed bij, de kinderen voelen zich daar goed bij. Iedereen tevree. Tot op het moment dat hij je op je vijftigste inruilt voor 2 van 25. En dan ben je slecht af. Dat is een gedachtengoed dat moet doordringen: dat beide partners verantwoordelijkheid dragen in een gezin. Dat is een kwestie van mentaliteit."

(Ria Janvier)

 

Wederik De Backer & Justine Vergotte, 14 februari 2020.

  • De podcast is te beluisteren vanaf 30/03/2020 op Radio 1. Meer info over de podcast.
     

FPD op DOCVILLE

2024-03-06

LEUVEN - Op de 20e editie van DOCVILLE gaan er verschillende documentaires die tot stand kwamen met de steun van Fonds Pascal Decroos in (avant)-première. Het festival loopt van 20 tot en met 28 maart 2024 en vindt plaats in verschillende cinema's in Leuven.