ANTWERPEN - Tussen de kapelstraat, de treinsporen en twee stroken industriële bedrijvigheid, ligt een wijk die al meer dan honderd jaar rust, gezelligheid en burenvriendschap huisvest. In Moretusburg groeien kinderen op zoals je op foto’s van meerdere decennia geleden ziet: ze tekenen met stoepkrijt op de straten, fietsen rond zonder schrik voor snelle wagens en spelen vaker met het oudste zoontje van de overburen, dan met hun eigen neef.
In de achtergrond kringelt de rook van Umicore. Achter de Curiestraat ligt de loodraffinaderij en recycleert een van België’s oudste multinationals edelmetalen. Umicore - vroeger ‘Union Minière’- staat in Moretusburg vooral bekend als ‘De Zilver’. De geschiedenissen van de wijk en zijn industriële buur zijn vervlochten. De werkmanshuizen kwamen er na de eerste rookpluimen en hele gezinnen klokten in en uit bij ‘De Zilver’ als broodheer.
Dat waar rook, ook vuur is, werden wijkbewoners reeds in 1978 mee geconfronteerd, toen koeien en paarden het leven lieten door loodvergiftiging. Sindsdien worden kinderen onder de twaalf halfjaarlijks geprikt, getest op loodwaarden. Bloedarmoede, aangetaste ingewanden, psychische gevolgen en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen, lood is geen goed nieuws. Een vermindering van de uitstoot is noodzakelijk. Umicore doet aanpassingen, maar de daling blijkt zijn grenzen te hebben. In 2020 pieken de gemiddelden. De handen wassen en geen eigen groenten telen blijkt niet genoeg.
Wij – Hanne Van Assche (fotografe) en Fred Libert (journalist/schrijver) – volgen dit verhaal, niet enkel vandaag, maar doorheen het proces. We spreken met iedereen; van buurtbewoners, tot religieuze gemeen- schappen en sportclubs tot Umicore en de Stad Antwerpen. Zo proberen we zonder oordeel een multilateraal narratief te brengen. Een collectief neerschrijven en in beeld brengen van verandering. En dit doen we zonder vooringenomenheid.
PRINT/ONLINE
- De wijk naast Umicore neemt afscheid, Apache, 05/07/2024.
