NAYPYIDAW - Toen ruim tien jaar geleden de Birmese Lente begon, en vijftig jaar dictatuur tot een einde leek te komen, groeiden de bomen in Myanmar tot in de hemel. Aung San Suu Kyi kwam aan de macht en het land liberaliseerde. Na de Rohingya-genocide waren de wittebroodsweken echter voorbij. En de nieuwe militaire coup in februari 2021 draaide de klok resoluut terug.
Journalist/schrijver Hans Hulst verhuisde begin 2014 vol goede moed naar Myanmar, het land in Zuidoost-Azië waar hij sinds 2000 over schreef. Er was optimisme alom. Het leger dat sinds 1962 aan de macht was had de touwtjes laten vieren. De perscensuur was afgeschaft, politieke partijen werden toegestaan en de economie werd geliberaliseerd. Investeerders dromden van heinde en verre naar de nieuwe Aziatische economische frontier.
Hulst ging als managing editor aan de slag bij het mediahuis Mizzima. Een jaar later richtte hij samen met Mizzima-CEO en voormalig politiek gevangene Sonny Swe het opinietijdschrift Frontier op. Als hoofdredacteur versloeg hij samen met zijn jonge en enthousiaste redactie niet alleen de verhalen over het opkrabbelen van een land dat een van de minst ontwikkelde ter wereld was, hij zat ook op de eerste rij toen Aung San Suu Kyi met haar partij, de Nationale Liga voor Democratie, in november 2015 de verkiezingen won. Eindelijk kon de Nobelprijswinnares haar belofte inlossen.
Niet lang daarna pakten donkere wolken zich samen. In augustus 2017 jaagde het leger bijna een miljoen Rohingya moslims met grof geweld het land uit. Aung San Suu Kyi hield zich angstvallig stil. Was zij bang voor het leger, dat nog steeds een staat in de staat was? Of was ze besmet met hetzelfde racistische nationalistische gif? Want de genocide had zich in de jaren daarvoor al aangekondigd in de haatpreken van nationalistische monniken en de propaganda van het leger, al wilde de internationale gemeenschap in Myanmar dit niet zien.
In 2020 won de NLD de verkiezingen opnieuw. Twee maanden later greep het leger de macht. De klok werd teruggedraaid. Er kwam een giftige en bloederige dynamiek op gang waarbij het leger eerst de massale demonstraties tegen de coup neersloeg en het verzet, dat vooral werd (en wordt) aangedreven door jongeren, zich daarna begon te organiseren in gewapende People’s Defense Forces. In ballingschap werd de National Unity Government gevormd. Op het moment van schrijven wordt in grote delen van het land nog steeds gevochten en zit het regime van senior-generaal Min Aung Hlaing meer in het nauw dan ooit.
Hans Hulst schreef een persoonlijk verslag over de transitie die niet mocht zijn. Vanuit zijn unieke perspectief van binnenuit beschrijft hij niet alleen de dramatische gebeurtenissen maar werpt hij ook licht op de beweegredenen van het leger en de giftige mix van culturele en historische ingrediënten die ertoe hebben geleid dat het land nu mogelijk op de rand van desintegratie staat. Ook zet hij pregnante vraagtekens bij de rol van de internationale gemeenschap tijdens de transitiejaren.
Exit Myanmar. Leven in een land in crisis. ligt vanaf 10 september 2024 in de boekhandel.
Meer info: Murrow.nl
BOEK
- Titel: Exit Myanmar
Auteur: Hans Hulst
Uitgever: Murrow, Overamstel Uitgevers, Amsterdam
ISBN: 9789048867516
Omvang: 384 pagina's
Uitgave: paperback
Verschijningsdatum: 10/09/2024
PERS
- 'Exit Myanmar' De liefde voor een extreem land, NPO Radio 1, 07/09/2024.
- Het verhaal dat Hans Hulst eerst had geobserveerd en beschreven werd steeds meer een verhaal waar hij zelf ook betrokken bij was, Villamedia, 11/09/2024.
- Hans Hulst (journalist en schrijver), VPRO Radio 1, Nooit Meer Slapen, 13/10/2024.