John Vandaele

KINSHASA - Aansluitend op het eerste luik van een dossier over waarom en hoe de wouden van Congo de eerste long van de wereld zijn geworden, onderzoekt John Vandaele of het land effectief het ‘oplossingsland’ kan zijn dat het claimt te willen zijn.

KINSHASA - Hoewel het Amazonewoud beduidend groter is, halen de tropische wouden in het Congobekken, in het hart van Afrika, vandaag meer CO2 uit de lucht. Dat lijkt goed nieuws, maar ook deze wouden zijn in sneltempo aan het verdwijnen.

KINSHASA - De Congolees-Australische journalist Eric Mwamba zocht naar het geheim van de rijkdom van de Congolese elite. Heel wat van zijn getuigen bleven liever anoniem uit angst voor hun leven - het lijkt wel een soort Congolese omerta.

‘De globalisering van de economie heeft vele landen rijker gemaakt, vooral in Azië. Maar ook de inkomensongelijkheid groeide in de meeste landen. Bedrijven jagen voortdurend op de goedkoopste en minst beschermde arbeid. Het internet heeft hen bovendien een virtuele mondiale fabriekshal bezorgd. Als nooit tevoren kunnen ze het werk in stukjes hakken en uitbesteden in hun mondiale uitzendkantoor. Zo komt het dat bijna overal het aandeel van de lonen in de economie zakt en werknemers op allerlei manieren onder druk staan. Kan het beter? 

De mondialisering gaat weliswaar gepaard met meer economische groei, maar er zijn winnaars en verliezers. Dat roept vele vragen op. Beloont de mondialisering kapitaal beter dan arbeid? Dicht de mondialisering de diepe kloof tussen arme en rijke landen en verandert ze zo de machtsverhouding tussen Noord en Zuid? En zo ja, moet het bestuur van de wereld dan niet aan die nieuwe realiteit worden aangepast? Of is dat al bezig? Wat met de milieugevolgen van de mondialisering? En is het toeval dat er nu zoveel over goed bestuur wordt gesproken? 

De onrust bij de Europese publieke opinie en de onmacht van regeringen en partijen om daar effectief op te antwoorden, is in grote mate terug te voeren op de vraag of de EU een eigen antwoord kan formuleren en realiseren op de globaliserende economie. En vooral: lukt dat met behoud van zowel economische welvaart als sociale samenhang en rechtvaardigheid?

Mondialisering. Velen denken daarbij aan een wild, ongrijpbaar proces. Toch is de politiek minder machteloos dan meestal wordt beweerd. In internationale instellingen als de Wereldhandelsorganisatie, het IMF, de Wereldbank, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Verenigde Naties wordt door de sterkste landen, waartoe ook België en Nederland behoren, het internationale (en dus ook het nationale) beleid ontwikkeld op het vlak van veiligheid, handel, milieu, ontwikkelingssamenwerking en sociale rechten. Dat beleid raakt ons allemaal.