2023-11-22

YANGAMBI - Midden in het Congolese, tropische regenwoud ligt Yangambi, een natuurreservaat waar wetenschappers de klimaatverandering bestuderen. Daarvoor hebben ze een ongeschonden stuk bos nodig. Maar dat zorgt voor spanningen met de lokale bewoners, want zij gebruiken het bos om te overleven.

Al sinds de jaren dertig wordt er in Yangambi onderzoek gedaan. In de tijd van Belgisch-Congo naar landbouwgewassen. Maar sinds enkele jaren naar klimaatverandering. Want het oerwoud vormt een belangrijke buffer tegen de opwarming van de aarde.

Midden in het bos staat een hoogtechnologische toren waar onderzoekers metingen uitvoeren. “We willen dat op de lange termijn doen”, zegt doctoraatsstudent Thomas Sibret van de UGent. “Dan is het toch wel de bedoeling dat dit bos ook bos blijft. Maar ontbossing is hier wel een uitdaging.”

De Congolese boeren die rond de toren wonen, hebben hout uit het bos nodig om te koken en ook land om voedsel te verbouwen. “We willen het bos niet uit handen geven”, zegt Paris Olendja. “Ons dagelijks leven hangt ervan af. Ieder jaar stijgt het aantal inwoners in ons dorp. Waar gaan onze kinderen wonen?”

Professor Wannes Hubeau van het Afrikamuseum gelooft wel dat het onderzoek net kan helpen. “Met onze data kunnen we inschatten hoe waardevol die bossen zijn. Ons onderzoek kan een prijs plakken op bosbehoud.”

Boeren als Paris kunnen dan vergoed worden om zorgzaam met het bos om te springen. Maar voorlopig blijven de meeste internationale klimaatfondsen dode letter en blijft er een ongemakkelijke spanning hangen rond Yangambi.

Carl Theunis

Carl Theunis heeft masters in de Internationale Politiek (KUL), Radio- en televisiejournalistiek (VUB) en beleidseconomie (KUL).
€5.000 toegekend op 13/12/2021.
ID
FPD/2021/1892

VIDEO

  • Yangambi: een klimaat van spanning, Canvas, Vranckx & De Nomaden, 25/11/2023.